MÙA DỊCH RỤC RỊCH
VỆ SINH
Vấn
đề vệ sinh chẳng xa lạ gì với ai, nghĩa là điều đó đã quá quen và trở thành phản xạ tự nhiên của con người. Tuy nhiên,
đôi khi người ta chưa
thực sự chú trọng,
còn “dễ dãi” về sự vệ sinh chung – thậm chí cả vệ sinh riêng. Biết giữ vệ sinh chung là người ý thức, có văn hóa, không chỉ tự trọng mà còn
tôn trọng người
khác, đặc biệt
là ở những nơi
công cộng, và cũng
là cách giữ luật yêu mà
Chúa Giêsu đã truyền.
Ngay đầu
năm 2020, bất ngờ ôn dịch xảy ra. Người ta giật mình
và hoảng hốt, rồi
bắt đầu rục rịch lo giữ vệ sinh một
cách cẩn thận và chu
đáo hơn. Cái gì chứ
Tử Thần đứng ngay bên nên thì ai cũng không
dám… ho. Tình trạng lây
lan quá nhanh, tới nay “vũ nữ
phù thủy Vũ Hán”
đã xuất hiện ở
gần 200 quốc gia và lãnh thổ, gần 20.000 ca tử vong!
Ngày xưa, người ta không ngẫu nhiên mà gọi là Phép Vệ Sinh. Đó là những quy tắc giữ gìn sạch sẽ cho bản thân và
môi trường, nhất là
ngăn ngừa bệnh tật
cho bản thân. Tuy nhiên, điều gì thái quá thì cũng bất cập, cái gì cũng có giới hạn của nó. Thậm chí cái mà chúng ta gọi là “tự do” cũng có giới hạn của tự do, vì
không thể làm bất cứ điều gì
theo ý mình rồi lấy cớ
là “quyền tự do.” Kinh
Thánh không đề
cập vấn đề vệ sinh thể lý, nhưng
đề cập vấn
đề vệ sinh tinh thần – vệ sinh tâm
linh, vệ sinh linh hồn.
Vệ
sinh liên quan tình trạng
sạch và bẩn,
Việt ngữ thường có từ láy để làm mạnh nghĩa hơn: sạch sẽ, bẩn
thỉu. Tình trạng
sạch – bẩn không chỉ
có nghĩa đen mà còn có nghĩa bóng. Vệ sinh là điều tốt, nhưng xét
theo nghĩa đen, có những
thứ sạch quá cũng không tốt – nghĩa là đôi khi cũng
cần bẩn một chút.
Thật vậy, có những loại virus thực sự “tốt”
cho cơ thể, chứ không phải cứ virus là độc hại. Cholesterol cũng có loại “tốt” và “xấu.” Nhưng xét về nghĩa bóng thì phải tuyệt đối vệ sinh sạch
sẽ, một chút bẩn
cũng nguy hiểm, Thiên Chúa không thể chấp nhận một dấu vết
dơ bẩn nào – dù nhỏ
bé hoặc mờ nhạt.
Trong Anh ngữ, từ ngữ “hygiene” (vệ sinh) xuất
hiện vào khoảng
năm 1677. Từ này có nguồn
gốc từ Pháp ngữ
là “hygiène,” nhưng từ
này lại là
phiên bản Tây phương
từ Hy ngữ là ὑγιεινή
(τέχνη) – hugieinē technē, có nghĩa
là “nghệ thuật của
sức khỏe.” Trong tôn giáo Hy Lạp cổ đại, Hygeia (Ὑγίεια) là người đại diện cho sức khỏe.
Chỉ là từ ngữ thôi mà
cũng thú vị bởi vì ý
nghĩa thâm thúy, huống
gì khi đề cập về
nghĩa bóng: vệ
sinh tâm linh.
Dơ bẩn
thể lý là ghê tởm, bẩn
tinh thần càng đáng ghê tởm hơn. Tương tự, vệ
sinh thể lý là cần
thiết, vệ sinh tâm linh càng cần thiết hơn. Trình
thuật Mt 15:1-9 (≈ Mc
7:1-13) đề cập vấn đề thói
quen vệ sinh.
Một
hôm, có mấy người
Pharisêu và mấy kinh sư từ
Giêrusalem đến
gặp Đức Giêsu và đặt vấn đề: “Sao môn
đệ ông
vi phạm truyền thống
của tiền nhân, không chịu rửa tay khi dùng bữa?” Ngài thản nhiên: “Còn các ông, tại sao các ông dựa vào truyền thống của các
ông mà vi phạm điều
răn của Thiên Chúa? Quả thế, Thiên
Chúa dạy: Ngươi hãy thờ cha kính mẹ; kẻ nào nguyền rủa cha mẹ thì phải bị xử tử. Còn
các ông, các ông lại
bảo: ‘Ai nói với
cha với mẹ rằng: những gì con
có để giúp
cha mẹ đều là lễ phẩm dâng cho Chúa rồi, người ấy không
phải thờ cha kính mẹ nữa.’ Như thế, các
ông dựa vào
truyền thống của
các ông mà huỷ
bỏ lời Thiên Chúa. Những kẻ đạo đức giả
kia, ngôn sứ
Isaia thật đã nói tiên tri rất đúng về các ông rằng: ‘Dân
này tôn kính Ta bằng
môi bằng miệng, còn
lòng chúng thì lại
xa Ta.’ Chúng
có thờ phượng Ta
thì cũng vô ích, vì giáo lý chúng giảng dạy chỉ là giới luật phàm
nhân.” Lời Chúa thẳng thắn, rõ ràng, thật là nhức buốt tâm can!
Ai cũng biết rằng giả hình
là “máu” của Pharisêu, ỷ mình là dân biệt phái, tự nhận là thánh thiện, dạy người khác
làm nhưng chính mình lại
bỏ qua. Họ là những
người nhiệt thành, (Mt 23:15) quan tâm về sự hoàn thiện và sự trong sạch, thực hành tỉ mỉ các lề luật với các
truyền thống được
truyền khẩu, am hiểu lề luật, lo bề ngoài mà
coi thường bề trong. Họ
ngăn chặn giáo huấn
của Thiên Chúa bằng
các truyền thống nhân
văn của họ (Mt
15:1-20), mỉa mai người dốt nát
nhân danh luật riêng của họ, (Lc 18:11-14) tránh
tiếp xúc với phường tội lỗi và bọn thu thuế, tự nhận có luật pháp về Thiên Chúa nhân danh việc làm của họ, (Mt 20:1-16; Lc 15:25-30) ỷ mình
có lề luật, tự
hào mình có Thiên Chúa, (Rm 2:17-24) nhưng thật ra họ chỉ là những kẻ đui dắt kẻ mù, dốt mà chảnh, đỏng đảng mà tưởng mình duyên dáng. Thế nên Chúa Giêsu đã ví họ như “mồ mả tô
vôi.” (Mt 23:27) Đẹp đẽ
bên ngoài mà hôi thối
bên trong. Kinh tởm!
Ngày nay cũng vẫn có những người mang “dòng
máu” Pharisêu, thích chỉ tay năm
ngón nhưng lại
“không buồn động ngón
tay vào,” (Mt 23:4) sống giả
hình mà luôn tỏ vẻ nhân
đức. Chúa
Giêsu đã “tặng” tám chữ KHỐN cho Nhóm Biệt Phái. (x. Mt 23:13-32)
Đáng sợ nhất là thứ khốn này: “Đồ mãng xà, nòi rắn độc kia! Các người trốn đâu
cho khỏi hình
phạt hoả ngục?” (Mt 23:33) Giả hình là không thật, chỉ chú trọng hình thức. Ai cũng hiểu. Giống như
những người lo chưng diện, son phấn lòe loẹt, ngắm vuốt tối ngày,
nhưng cái bụng thì mưu
mô thâm độc, mắt sắc
như dao cau, lời nói chê trách như lưỡi gươm sắc bén.
Pharisêu là nhóm người rất chảnh, nói
hay mà làm dở, hoặc nói mà
không làm. Không ai ưa nổi
loại người như vậy, phải tránh họ như tránh dịch. Nghe Chúa Giêsu nguyền rủa họ mà thấy “nhột gáy” lắm. Cứ lo giữ vệ sinh bề
ngoài mà coi nhẹ bề
trong thì nguy hiểm, vì cứ lấy cái chính làm cái phụ, lấy cái phụ làm cái chính.
Chắc
chắn vệ sinh là vấn
đề thực sự rất quan trọng. Vệ sinh thể
lý để ngăn ngừa
dịch bệnh – đặc biệt là
trong lúc đại dịch
đang hoành hành như hiện nay. Vệ sinh linh hồn để
ngăn chặn ma quỷ – nhất là đang trong thời gian Mùa Chay và chuẩn bị Tuần Thánh.
Chúa Giêsu mời gọi “Xin mọi người
nghe tôi nói đây, và hiểu cho rõ: Không có cái gì TỪ BÊN NGOÀI vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính
cái từ con người
xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế. Ai có tai nghe thì nghe! Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những Ý
ĐỊNH XẤU: Tà
dâm, trộm cắp, giết
người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều
xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế.” (Mc
7:14-23)
Có một
quy trình rất đáng
suy tư: Ý Nghĩ sinh ra Hành Động, Hành Động sinh ra Thói Quen, Thói Quen sinh ra
Tính Cách, Tính Cách sinh ra Số
Phận. Đó là “chuỗi
hợp lý” đáng quan ngại
để có thể
kịp tự chấn chỉnh trước khi quá muộn. Nếu không thì coi như “hết thuốc chữa” rồi!
Vấn
đề vệ sinh không quá phức tạp, có thể nói là khá đơn giản, vậy mà lại có thể hóa nhiêu khê. Vệ sinh đâu chỉ là tình trạng Sạch hay Bẩn bình
thường, mà còn
liên quan tình trạng linh hồn – và liên quan sự
sống đời đời.
Trình thuật
Lc 18:9-14 không đề
cập vấn đề vệ sinh, nhưng vẫn liên
quan vệ sinh. Đó là
dụ ngôn nói về hai người lên
Đền Thờ cầu
nguyện. Người biệt phái tự mãn nên khoe khoang công trạng với Chúa, còn người thu thuế chẳng có gì
để khoe, chỉ biết
ăn năn sám hối.
Hai con người với hai cách vệ sinh, một người được
sạch, còn một
người vẫn dơ bẩn – thậm chí còn
bẩn hơn trước khi vệ
sinh.
Cô Vy chê Cô Na, Cô Na la Cô Vy. Thế là “xung đột” xảy ra khiến cả thế giới
lo lắng, quan ngại, sợ như sợ bom nguyên tử. Mọi người phải giữ
khoảng cách, xa thể
lý nhưng gần tinh thần.
Bài học yêu thương
của Thầy Giêsu
thực sự lúc này mới thấm thía. Rõ ràng đại dịch “Cô Vy Cô Vít” là cái giá quá mắc mà nhân loại phải trả, nhưng có lẽ cũng là cơ hội tốt để mọi người
ý thức hơn về vấn
đề vệ sinh – vệ sinh cá nhân và vệ sinh chung, vệ sinh thể lý và
vệ sinh tâm linh. Đồng thời đại dịch này cũng
nhắc nhở chúng
ta phải sống
năng động và tích cực, đừng quá thụ động và tiêu cực. Nói thẳng ra là PHẢI DỪNG LẠI NGAY bất cứ những
gì là hình thức!
Không chỉ
người Công giáo, mà cả thế giới – kể cả những
người vô thần,
đang trải nghiệm một Mùa Chay đích thực với nỗi sợ hãi
khi phải đối mặt
với đại dịch Covid-19. Hãy ghi nhớ lời cảnh báo
Thiên Chúa đã nói từ
ngàn xưa: “Vất
vả bao nhiêu cũng vô ích! Khối han rỉ vẫn không
bong ra khỏi nồi, dù
đã bị lửa thiêu.
Vì tội ô uế của ngươi tày trời; Ta muốn thanh tẩy ngươi,
nhưng ngươi lại không để cho thanh tẩy sạch mọi ô uế. Ngươi sẽ không
được thanh tẩy
cho đến khi Ta trút hết cơn thịnh nộ xuống trừng
phạt ngươi.” (Ed
24:12-13)
Ngày xưa Thiên Chúa đã phải nói thẳng với Giêrusalem: “Chính ngươi
đã chối bỏ quay lưng
lại với Ta, nên Ta dang tay đánh phạt, nhằm huỷ diệt ngươi.
Thương xót nhiều rồi, nay Ta đã
chán!” (Gr 15:6) Và lời
đó cũng đang vang lên trong thời đại ngày nay, nhất là trong mùa dịch và Mùa Chay này.
Lạy
Thiên Chúa là Nguồn
Sống và Nguồn Sáng, xin thanh tẩy chúng con nên sạch sẽ từ trong ý nghĩ,
ánh mắt, lời nói, cử chỉ, động thái,...
để chúng
con nên giống Ngài và
xứng đáng
đến gần Ngài.
Chúng con cũng tha thiết
cầu xin Ngài thanh lọc không khí, loại bỏ virus, thoát khỏi ma quỷ – dù đen hay đỏ, để thế giới
này được
sống trong sự bình an đích thực của Ngài.
Chúng con cầu xin nhân
danh Thánh Tử Giêsu
Kitô, Đấng Cứu
Độ duy nhất của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
Lễ
Truyền Tin, 25-03-2020
|