LỄ
ĐỨC MẸ HỒN XÁC LÊN TRỜI
TRUYỀN
THỐNG VÀ THÁNH KINH NÓI GÌ?
Lm.
VŨ XUÂN HẠNH
Ta không biết gì về
việc Chúa rước Đức Mẹ hay
Đức Mẹ rời cuộc sống trần
gian bằng cách thức nào. Chỉ có
một văn bản ngụy thư “Đức Mẹ đi
vào giấc ngủ” (Mary’s Dormition), thế kỷ thứ V,
cho biết, những giây phút cuối đời của
Đức Mẹ, khi các tông đồ vây quanh
để cầu nguyện thì Chúa Kitô đến đưa
Đức Mẹ về Thiên Đàng. Dù sao
truyền thống của Hội Thánh và một
vài hình ảnh mà nhiều bản văn Kinh
Thánh gợi lên, củng cố cho cho đức
tin của chúng ta trong việc nhìn nhận
Người Mẹ Thật của chúng ta
đã tiên phong hưởng hạnh phúc cả
hồn lẫn xác.
I.
Truyền thống đức tin của Hội
Thánh.
Niềm tin
Đức Mẹ được triệu hồi
cả hồn lẫn xác về trời bắt
nguồn từ truyền thống xa xưa của Hội
Thánh. Đến thế kỷ VI, Hội Thánh
phương đông Đã sớm cử
hành lễ Đức Mẹ Đi Vào Giấc Ngủ
vào khoảng giữa tháng giêng. Sau này, hoàng đế Maurice
(582-602) xác định dứt khoát lễ nay cử
hàng ngày 15 tháng 8. Với lòng sùng
kính Đức Mẹ cách đặc
biệt, Đức Giáo hoàng Theodore (642-649) đã
muốn thiết lập lễ này cho nghi lễ Rôma ngay
thế kỷ sau đó, thế kỷ thứ VII.
Năm 813, Công Đồng Mayence truyền cho toàn Châu Âu
cử hành lễ này với tên gọi là Lễ Mông Triệu
(Thiên Chúa triệu hồi Đức Mẹ về trời),
chính thức nhìn nhận cách mặc
nhiên Đức Mẹ được triệu
hồi về trời.
Đến năm 1854, sau
khi đức Piô IX công bố tín điều Đức
Mẹ Vô Nhiễm, thì phong trào sùng kính Đức Mẹ
vốn đã mạnh mẽ từ lâu trong Hội
Thánh, nay như được dịp khuấy
động dữ dội hơn. Chỉ trong vòng
chưa đầy một trăm năm sau, tính
đến năm 1945, khắp thế giới
có khoảng tám triệu thỉnh nguyện thư
của các tín hữu và khoảng gần
100. 000 thỉnh nguyện thư khác đến
từ các giám mục, linh mục, các tu
sĩ, các nhà thần học xin Tòa Thánh
chính thức xác định tín điều về
Đức Bà Mông Triệu Thăng Thiên hay Đức Mẹ
Hồn Xác Lên Trời. Trước những lời
thỉnh cầu tha thiết ấy, để có
thể quyết định một cách thận
trọng nhất trước vấn đề
đức tin quan trọng này, Đức Piô XII công
bố Thông Điệp Deiparae Virginis để xin ý
kiến Giám mục đoàn trên khắp thế
giới. Thật lạ lùng, sau năm năm hỏi
ý kiến, chỉ có sáu giám mục nghi ngờ về
tính chất ‘mặc khải’ của việc Đức
Mẹ Hồn Xác Lên Trời.
Dù niềm tin
Đức Mẹ hồn xác về trời
đã có từ rất lâu trong truyền
thống Hội Thánh, nhưng mãi đến
ngày 1.11.1950, tức vào ngày lễ các
thánh Nam Nữ, bằng một phán quyết
long trọng: “Chúng tôi khẳng định, chúng tôi
tuyên bố và chúng tôi minh định như một tín
điều được Thiên Chúa mặc khải rằng
Đức Maria Vô Nhiễm trọn đời đồng
trinh, Mẹ Thiên Chúa, sau khi hoàn tất cuộc sống
trần gian, đã được cất nhắc
về vinh quang trên trời cả xác lẫn hồn”
(tông hiến Munificentissimus Deus).
Đức Giáo
hoàng đã không chọn ngày nào, lại chọn
ngày lễ các thánh Nam Nữ để công
bố tín điều Đức Mẹ hồn
xác lên trời. Tôi thấy có một ý
nghĩa lớn: Giữa hàng ngũ các
thánh của Chúa, Đức Maria trổi
vượt trên tất cả về sự thánh
thiện và lòng yêu mến Chúa. Sự thánh
thiện tuyệt vời của Đức Mẹ
đã mở đường cho Đức
Mẹ đi tiên phong trước mọi thụ
tạo, tiến về cùng Chúa, hưởng
vinh quang nơi Chúa bằng toàn bộ con
người, gồm cả xác lẫn hồn
của Đức Mẹ.
II.
Vài hình ảnh gợi ý trong các bản
văn Thánh Kinh của ngày lễ.
Ta chú
ý lời của Đức Maria trong Tin
Mừng: “Linh hồn tôi
ngợi khen Chúa, lòng tôi hoan hỷ trong TYhiên CHúa, Đấng
Cứu Độ tôi” (Lc
1, 46-47). Chính Đức Mẹ̣ – Đức
Mẹ chứ không phải bất cứ tập
thể hay cá nhân nào, dù là Hội Thánh
hay chúng ta – đã ca ngợi Chúa, ca
ngợi lòng thương xót của Chúa.
Đức Mẹ đã tuyên xưng hành
động cứu độ của Chúa, và
gọi Chúa là “Đấng Cứu độ
tôi”. Những chữ
“Đấng Cứu độ tôi”, quả
thật là lời quy hướng về
Chúa. Đức Mẹ đã nhìn nhận,
đã tin tưởng thực sự
rằng: Chỉ có Chúa, chỉ trong Chúa,
Đức Mẹ mới được vinh
quang và hạnh
phúc vô cùng như thế.
Lời ca ngợi
quy hướng về Thiên Chúa của
Đức Mẹ” “Linh hồn tôi ngợi khen
Chúa, lòng tôi hoan hỷ trong Thiên Chúa,
Đấng Cứu độ tôi”, còn
được hỗ trợ bởi nhiều
lời Kinh Thánh khác. Chẳng hạn,
lời thánh Phaolô trong bài đọc II: : “Đức
Kitô đã từ cõi chết sống lại,
là hoa quả đầu mùa của nhữn
kẻ yên giấc…Hoa quả đầu mùa là
Đức Kitô, đoạn đến những
kẻ thuộc về Đức Kitô, những
kẻ đã tin Người xuống thế:
rồi đến tận cùng, khi Người
đã trao vương quốc lại cho Thiên Chúa
Cha, và đã tiêu diệt mọi đầu mục,
quyền năng và thế lực” (1Cr 15, 20tt). Đã từng có ai
thuộc về Chúa Kitô như Đức Mẹ?
Bởi thế, nếu Chúa Kitô là hoa quả
đầu mùa, đã trở về trời
cả hồn và xác, thì Đức Mẹ,
người thuộc về hoa quả đầu
mùa ấy một cách trọn vẹn, cũng
được đưa về trời hồn
xác, không có gì là điều khó
hiểu. Bởi chính Đấng Cứu
Độ đã thực thi ơn cứu
độ trên khắp nhân loại, chắc
chắn sẽ thực thi cách hoàn hảo
nhất hành động cứu độ ấy
trên chính người mẹ của mình.
Bài đọc I,
trích sách Khải Huyền kết thúc: “Nay
sự cứu độ, quyền năng,
vương quyền của Thiên Chúa chúng ta và
uy quyền của Chúa Kitô của Người
đã được thực hiện” (Kh 12,
10). Đây là lời nhấn mạnh sự
chiến thắng trong ơn cứu độ
của Chúa Kitô. Chắc chắn như chúng
ta, Đức Mẹ đã không thể làm
gì ngoài sức mình. Nhưng Đức
Mẹ biết dùng sức mình để
chiến đấu trong ơn thánh Chúa.
Đức Mẹ đã không sống hay làm
một mình, nhưng phó thác đời mình
cho Chúa, để nhờ Chúa mà
Đức Mẹ chiến thắng. Bởi
Đức Mẹ tin chắc rằng, dù
phải sống trong đau thương đến đâu,
thậm chí nỗi đau đớn đến
cùng cực như người mang thai “kêu la
chuyển bụng, và đau đớn sinh con”,
hay sự dữ ập đến hãi hùng
như “con rồng đỏ khổng lồ” đang
đe dọa dữ dội, thì sự
cứu độ của Chúa và vương
quyền của Chúa Kitô đã được
thực hiện. Mà sự cứu độ
của Chúa đã được thực
hiện, thì sự cứu độ ấy,
chắc chắc bao trùm lên chính cuộc
đời của Đức Mẹ. Đức
Mẹ đã sống và chiến đấu
với mọi thử thách trong Chúa. Ơn cứu
độ dành cho tất cả những ai kiên
trì chiến đầu và chiến thắng.
Ơn cứu độ ấy thật xứng
đáng trước tiên dành cho Mẹ của
Chúa Kitô, người phụ nữ chiến
thắng.
Điểm qua ba bài
đọc, ta nhận ra: cùng đích của
mọi ơn lành là chính Chúa Kitô.
Bởi thế, dù là lễ Đức
Mẹ hồn xác lên trời, nhưng Hội
Thánh lại mời gọi ta hướng
về Thiên Chúa, hướng về Chúa Kitô.
Bởi chỉ nhờ ơn cứu độ do
Chúa Kitô thực hiện trong cuộc phục sinh
vinh hiển của Người, theo ý Thiên Chúa,
Đức Meï môùi ñöôïc đưa
ra khỏi trần gian, được trọng thưởng
đặc biệt hồn xác lên trời.
Bởi vậy, mừng lễ hôm nay là
mừng sự nối kết gần gũi hết
sức giữa niềm tin Mông Triệu của
Đức Mẹ và niềm tin phục sinh của
Chúa Kitô, người Con một yêu dấu của
Đức Mẹ. Đó là sợi dây liên
kết tất yếu giữa Mẹ và Con.
Bởi như Chúa đã phục sinh thế
nào, thì Mẹ của Chúa cũng là
người trước hết hưởng
vinh quang phục sinh của Con mình thế ấy.
Chúa đã không để Đức Mẹ
chịu cảnh hư nát, vì Đức Mẹ
là Mẹ của Chúa, Đấng Vĩnh
Cửu. Vì vậy, chúng ta tôn vinh Đức
Maria hồn xác lên trời, cũng đồng
thời là lúc chúng ta tôn vinh mầu
nhiệm phục sinh cao cả của Chúa Kitô.
Đức Mẹ
đã về trời, đó là dấu
chỉ hữu hiệu cho đức tin của ta:
Tương lai không còn là điều đáng
ngại lo lắng, nhưng trở nên điều
đáng quan tâm xây dựng, và cuộc sống
này trở thành những ngày chuẩn
bị cho tương lai ấy. Chúng ta chuẩn bị
bằng cách bắt chước
Đức Mẹ sống lành thánh trong tin yêu,
sống niềm phó thác tuyệt đối trong tay
Chúa, biết lắng nghe, thực thi Lời
Chúa, sống tư cách làm con Chúa trong
đời sống bác ái với anh em…
Chúng ta hãy nhìn lên Đức Mẹ
để thấy rằng, Đức Mẹ dù
là người Nữ của chiến
thắng, người Nữ vinh quang với
triều thiên sao sáng, nhưng bị vây bủa
đầy chông gai, thử thách. Nhìn lên
Đức Mẹ như thế, để nhận ra
chính mình mà vững niềm cậy trông. Bởi
chúng ta cũng phải cam chịu nhiều thử
thách. Vinh quang chỉ có thể lớn lên
từ trong thử thách mà thôi.
Lạy Chúa
Giêsu, nhờ công nghiệp của Đức Mẹ,
xin thánh hóa toàn bộ cuộc đời
chúng con, để chúng con cùng
được như Đức Mẹ,
xứng đáng lãnh lấy phần
thưởng đời đời trên thiên
quốc. Amen.
Lm.
VŨ XUÂN HẠNH
|