HỌC HỎI PHÚC ÂM CHÚA NHẬT 22 THƯỜNG
NIÊN NĂM A Mát-thêu
16,21-27 ( Linh Mục Cao Siêu, Dòng
Tên).
1. Đọc Mát-thêu 16,21. “Từ lúc đó” là từ lúc nào? Đức Giêsu
bắt đầu nói gì “từ lúc đó”?
“Từ lúc đó” (apo tote) là lối nói Tin Mừng
Mát-thêu dùng để chỉ sự chuyển qua một giai
đoạn mới. “Từ lúc đó” được dùng lần
đầu ở Mát-thêu 4,17 khi Đức Giêsu bắt đầu
sứ vụ tại Galilê, sau khi Gioan Tẩy giả bị
cầm tù. “Từ lúc đó” còn được dùng ở Mát-thêu
16,21 khi Đức Giêsu kết thúc sứ vụ tại Galilê
và bắt đầu đi Giêrusalem để sống giai
đoạn cuối đời. Chính “từ lúc đó,” Ngài
tiên báo cho các môn đệ về cuộc Khổ nạn và
phục sinh của Ngài.
2. Đọc Mát-thêu 16,21. Có một điều
trong câu nói này
của
Đức Giêsu có lẽ ông Phêrô đã không để ý, điều gì vậy?
Có lẽ Phêrô đã không nghe trọn vẹn
câu tiên báo của Thầy ở Mát-thêu 16,21. Trong câu tiên báo
này, Thầy không chỉ nói đến việc mình phải
chịu nhiều đau khổ, rồi bị giết chết,
mà còn nói đến việc mình được Thiên Chúa cho
trỗi dậy vào ngày thứ ba. Phêrô đã quá tập trung vào
những đau khổ Thầy phải chịu, mà ít để
ý đến cái kết rất đẹp của Thầy, nên
ông đã tỏ thái độ mạnh mẽ không chấp nhận
lời Thầy tiên báo (xem Mát-thêu 16,22).
3. Đọc Mát-thêu 16,22. Tại sao ông Phêrô phản ứng
mạnh mẽ trước câu nói của Đức Giêsu? Cái
nhìn của ông về Đức Kitô có khác với điều
Đức Giêsu nghĩ về thân phận của mình không?
Trong Mát-thêu 16,22 ta thấy phản ứng rất
mạnh của Phêrô khi nghe Thầy nói về cuộc Khổ
nạn và cái chết của Thầy. Ông đã kéo riêng Thầy
ra và bắt đầu trách Thầy. Lời trách của ông
đầy tình thương: “Xin Thiên Chúa thương đừng
để chuyện ấy xảy ra cho Thầy.” Ông không hề
muốn Thầy phải chịu những gì Thầy vừa
nói. Nhưng lời trách của Phêrô cũng cho thấy ông
đã hiểu không đúng về hình ảnh thực sự
của Đấng Kitô. Như những người Do-thái
khác, đối với Phêrô, Đấng Kitô là người
được Thiên Chúa sai đến và xức dầu,
để chiến thắng quân thù và cứu độ dân
Chúa khỏi cảnh nô lệ, được tôn lên làm vua
để xây dựng một nước Ít-ra-en thái bình thịnh
trị. Chính vì hiểu về Đấng Kitô oai phong như
thế, nên Phêrô hẳn đã rất sốc khi nghe những
lời Thầy tiên báo về thất bại thê thảm của
Thầy. Khuôn mặt của Đấng Kitô mà Đức Giêsu
vừa mô tả ở Mát-thêu 16,21 có nét trái ngược với
khuôn mặt Đấng Kitô mà ông quan niệm và tuyên xưng ở
Mát-thêu 16,16.
4. Đọc Mát-thêu 16,23. Tại sao Đức Giêsu lại
gọi Phêrô là Xatan? Xatan ở Mát-thêu 4,10 có khác với Xatan ở
đây không? Phêrô có giống Xatan ở điểm nào không?
Trong Mát-thêu 16,23 ta thấy phản ứng mạnh
mẽ không kém của Thầy Giêsu trước thái độ
của Phêrô ở Mát-thêu 16,22. Ngài đã gọi ông là Xatan.
Điều này làm chúng ta sững sờ, vì Phêrô vừa được
Thầy khen là có phúc, là người được Chúa Cha mặc
khải cách riêng, và là người được Thầy
trao ban nhiều quyền hành trong Hội Thánh (Mát-thêu
16,16-19). Đối với Thầy Giêsu, lời can ngăn của
Phêrô cũng là một cám dỗ nguy hiểm như lời của
Xatan trong hoang địa (Mát-thêu 4,10). Lời ấy có nguy cơ
kéo Thầy ra khỏi chương trình cứu độ
đã được định sẵn bởi Thiên Chúa. Chính
vì Phêrô muốn dắt Thầy theo lối khác, nên Thầy
đã nói thẳng với ông: “Lui lại đằng sau Thầy!”
Vị trí đúng của ông là ở sau Thầy và đi theo
Thầy như một môn đệ (xem Mát-thêu 16,24). Ông không phải là người dẫn
đường đi trước Thầy.
5. Đọc Mát-thêu 16,23. Phêrô có cản lối Thầy
Giêsu không? Thầy Giêsu chê trách Phêrô ở điểm nào?
“Anh cản lối Thầy”, dịch sát:
“Anh là cớ hay hòn đá làm Thầy bị vấp (scándalon).”
Khi bị Phêrô ngăn cản ở Mát-thêu 16,22, Thầy Giêsu
thấy Phêrô như người đang cám dỗ Thầy phạm
tội, hay làm Thầy vấp ngã. Thầy nhìn thấy cơn
cám dỗ nguy hiểm ở đàng sau lời can ngăn
đầy tình cảm của ông. Thầy phản ứng mạnh
mẽ đối với Phêrô là vì “ông không nghĩ những
chuyện của Thiên Chúa mà nghĩ những chuyện của
loài người.” Lời can ngăn của ông rất đúng
về mặt khôn ngoan trần gian, nhưng lại không phải
là con đường Thiên Chúa chọn, không nằm trong kế
hoạch khôn ngoan của Thiên Chúa.
6. Đọc Mát-thêu 16,24. Trong câu này, tìm ba động từ
nói lên ba điều kiện để đi sau làm môn đệ
Thầy Giêsu.
Sau khi tiên báo về số phận của mình,
Thầy Giêsu nói lên điều kiện cho những ai muốn
đi sau Thầy để làm môn đệ (Mát-thêu
16,24). Ba động từ nói
lên ba đòi hỏi: từ bỏ chính mình, vác lấy thập
giá của mình, và theo Thầy. Từ bỏ chính mình là điều
rất khó, vì phải từ bỏ cái tôi, từ bỏ chính
con người mình, chứ không phải chỉ từ bỏ
điều mình sở hữu. Vác thập giá là hành vi của
người tử tội sắp chịu chết vì
đóng đinh. Theo Thầy là gắn bó với toàn bộ
định mệnh của Thầy, chấp nhận thân phận
bấp bênh, nghèo khó, độc thân và bị bách hại của
Thầy.
7. Tìm điểm chung giữa Mát-thêu 16,21 và Mát-thêu
16,24-25.
Mát-thêu 16,21 nói về số phận của
Thầy Giêsu, còn Mát-thêu 16,24-25 nói về số phận của
các môn đệ. Thầy “phải” vâng theo ý Cha, lên đường
đi Giêrusalem là nơi giới lãnh đạo Do-thái giáo
đang tìm giết. Thầy sẽ phải chịu khổ vì
họ, bị giết chết, rồi mới được
trỗi dậy (Mát-thêu 16,21). Các môn đệ cũng chịu
chung số phận như Thầy: phải từ bỏ mình,
bỏ ý muốn riêng, và chịu chết, chấp nhận “mất
mạng sống mình vì Thầy để rồi tìm lại
được nó” (Mát-thêu 16,24-25). Không phải mọi kitô hữu
đều chết tử vì đạo, nhưng ai cũng
phải chết cho cái tôi của mình.
8. “Mạng sống” được nhắc nhiều lần
trong Mát-thêu 16, 25-26. Từ này có những ý nghĩa nào?
Từ “mạng sống” (psu-khê) được dùng nhiều
lần trong Mát-thêu 16, 25-26. Từ này đồng thời có
2 nghĩa: cuộc sống ở đời này, hay cuộc
sống vĩnh hằng ở đời sau. Có thể viết
lại hai câu trên như sau: “Ai muốn cứu mạng sống
mình (ở đời này) thì sẽ mất nó (ở đời
sau). Còn ai mất mạng sống mình (ở đời này)
vì Thầy thì sẽ tìm thấy nó (ở đời sau). Nếu
người ta được cả thế giới mà lại
thiệt mất mạng sống (ở đời sau) thì
nào có lợi gì? Hay người
ta sẽ lấy gì mà đổi lại mạng sống của
mình (ở đời sau)?”
GỢI Ý CẦU NGUYỆN: Đọc Mát-thêu 16,25. Bạn
có kinh nghiệm về chuyện nghịch lý trong câu này không:
Ai muốn cứu thì lại mất, còn ai chịu mất thì
lại tìm thấy được. Câu này có ứng nghiệm
trong đời sống của Chúa Giêsu và các thánh không?
|