LỄ
HỘI DEEPAVALI
Chắc
hẳn bạn còn xa lạ với Lễ hội
Deepavali, vì đây là lễ hội của
Ấn giáo. Đây là một “thế
giới mới”, một lễ hội mang tính
văn hóa, nhất là về ý tưởng
“tự thắp sáng” và “chia
sẻ ánh sáng” với người
khác. Xin mời bạn tìm hiểu, chắc
hẳn bạn sẽ thấy được điều
thú vị và hữu ích cho cuộc
sống.
LỄ
HỘI DEEPAVALI LÀ GÌ ?
Lễ
hội Deepavali (còn được gọi là
Diwali, viết tắt của từ Deepavali
–दीपावली Dīpāvalī)
của người Hindu, nghĩa là “Lễ
hội Ánh sáng”, đầy màu
sắc.
(Xem
lễ hội: https://www.youtube.com/watch?v=OCoaFesRK3U).
Lễ
hội Deepavali tưởng nhớ sự trở lại
của Vua Rama cùng với Sita và
Lakshmana, sau cuộc lưu đày 14 năm và
chiến thắng Quỷ vương Ravana
(demon-king Ravana). Khi vui mừng đón chào
vua của họ trở về, dân thành
phố Ayodhya, thủ phủ của Rama, cả
thành phố được thắp sáng
bằng những chiếc đèn đất (diya) và
đốt pháo bông.
Ấn
Độ là vùng đất lễ hội,
mỗi tháng có ít nhất một lễ
hội. Lễ hội Deepavali là “những
dãy đèn”, thế nên được
gọi là “Lễ hội Ánh sáng”,
là một trong bốn lễ hội chính
của Ấn Độ. Người Hindu trên
khắp thế giới đều mừng Lễ
hội Deepavali một cách long trọng và
thành kính.
Lễ
hội Deepavali kéo dài 6 ngày, bắt
đầu từ ngày 12 tháng Kartik (âm
lịch Bắc Ấn, khoảng từ giữa tháng
10 tới giữa tháng 12 dương lịch).
Trước ngày Lễ hội Deepavali, để
cầu xin ơn thiêng của Thần linh, các
phụ nữ đều ăn chay. Không phải
Thần linh muốn người ta nhịn đói
hoặc chịu cực khổ, mà đó
là quy luật hy sinh để được
lãnh nhận. Chiều tối hôm trước
lễ, mọi tín đồ đều thờ
lạy Thần Gomata (bò cái) và bò
con, rồi cho bò ăn loại đặc sản.
Các phụ nữ hy vọng cả gia đình
họ được hạnh phúc. Đây
là ngày thánh, gọi là Vasubaras.
Ngày
thứ nhất của Lễ hội Deepavali là
ngày 13 của tháng Kartik, gọi là
Dhantrayodashi hoặc Dhanteras. Mọi người lau
chùi nhà cửa, mua sắm, trang trí cửa
nhà và ngoài sân bằng những
chiếc đèn sặc sỡ. Họ mua đồ
trang trí bằng vàng, mua sắm quần áo
và các dụng cụ mới. Các tín
đồ thức dậy sớm từ lúc mặt
trời chưa mọc, họ tắm dầu thơm
và mặc quần áo mới. Chiều tối,
người ta cung kính những đồng tiền
(coins), biểu tượng của sự giàu
có.
Ngày
thứ nhì gọi là Naraka Chaturdashi.
Người ta tắm dầu thơm từ sáng
sớm, đến tối thì người ta
thắp đèn và đốt pháo bông.
Người ta thăm thân nhân và bạn
bè, bày tỏ yêu thương và
quan tâm lẫn nhau.
Ngày
thứ ba, người ta thờ Nữ thần
Lakshmi, thần giàu sang. Người ta trang trí
nhà cửa bằng đèn lồng để
đón Thần Lakshmi tới nhà họ và
tâm hồn họ. Vào ngày này, giới
kinh doanh đóng tài khoản cũ và
mở tài khoản mới. Trên trời và
dưới đất đều được
thắp sáng bằng những chiếc đèn
rực rỡ và pháo bông.
Tại
Bắc Ấn, ngày thừ tư là
ngày Govardhana Puja. Các tín đồ
ở miền Bắc Ấn đắp những ụ
lớn bằng phân bò, tượng trưng
Thần Govardhana, đó là núi mà
Thần Krishna đã lấy tay nâng cao dân
làng Vrindavan thoát khỏi mưa lụt, rồi
họ trang trí và tôn khính các
“ụ phân” đó. Dân Bắc
Ấn gọi ngày này là Annakoot,
nghĩa là “núi thực phẩm”.
Ngày
thứ năm là Bhaiyya Dooj, được
mừng thống nhất và vui mừng. Nam giới
ăn tối tại nhà chị gái, rồi
sau đó tặng chị những món quà.
Dân Bắc Ấn gọi đó là Yama
Dwitiya. Hằng ngàn người cùng chung
tay và tắm trong Thánh giang Yamuna (sông
thánh).
CÁC
TRUYỀN THUYẾT
DHANTERAS.
Kinh thánh nói tới vị thần
Dhanvantari nổi lên từ việc khuấy độn
đại dương khi cầm kalash (chiếc
bình) đựng đầy amrit (thực phẩm
của thần thánh). Vì thần Dhanvantari
là người đã “mặc khải”
y học của Ayurveda cho thế giới, lần
đầu tiên được thể hiện
vào ngày này, nên tất cả các
bác sĩ ở Ấn Độ đều theo
hệ thống y dược Ayurvedic và vui mừng
kỷ niệm trong Lễ hội Dhanvantari.
NARAKA
CHATURDASHI.
Truyền thuyết kể về vua của
Prag-Jyotishpur, tên là Narakasura. Ông là
vị vua nhưng đã lạm quyền để
quấy nhiễu thần dân. Thần Sri Krishna
đã triệt hạ ông vua kia vào ngày
này. Những người bị tù oan sai
vui mừng kỷ niệm ngày được
tự do về sống với gia đình. Dân
chúng mừng được thoát khỏi
chế độ độc ác Narkasura bằng
cách thắp sáng những ngọn đèn.
SRI
RAMA.
Lễ hội Deepavali rơi vào ngày không
có trăng, thậm chí là ngày tối
nhất trong năm. Việc thắp sáng đèn
và đốt pháo bông là để
thể hiện sự chiến thắng của thần
quyền đối với bóng tối. Vào
ngày Lễ hội Deepavali, người chiến
thắng là Thần Sri Rama được coi là
đã trở lại Ayodhya sau khi đánh
bại Ravana, vua của Lanka.
NỮ
THẦN LAKSHMI DEVI.
Người Purana nói rằng vào ngày
này, Nữ thần Lakshmi (nổi lên trên
biển sữa Ksheera Sagara) đã kết hôn
với Chúa Vishnu, là kho chứa các
phẩm chất thần thánh.
GOVARDHANA
PUJA.
Để che chở dân chúng và đàn
bò của họ khỏi trận mưa tầm
tã do Thần Indra làm, Thần Krishna đã
lấy tay nâng họ lên một ngọn đồi
gần Mathura là đồi Govardhana, che chở
họ suốt 7 ngày. Lúc đó, Indra
nhận thấy sự vĩ đại của Thần
Krishna và cầu xin tha thứ.
BHAIYYA
DOOJ.
Sông Yama (Tử Thần) và Yamuna là anh
và em gái. Khi trưởng thành, họ
có ý hướng hoàn toàn khác
nhau. Vào ngày này, Thần Yama đến
thăm Nữ thần Yamuna, và Nữ thần
Yamuna vui mừng gặp lại anh mình sau một
thời gian dài nên đã làm tiệc
thết đãi anh mình. Thần Yama vui mừng
nhận lời ngay. Thần Yama tuyên bố rằng
mọi người đều nhận một tilak
(vết son) trên trán từ cô em gái
để thể hiện món quà yêu
thương trong ngày này và sẽ đạt
được thế giới cao hơn.
SỨ
ĐIỆP DEEPAVALI.
Tên truyền thống của nước Ấn
Độ là Bharata và người
Ấn là Bharatias – nghĩa là “người
liên hoan trong ánh sáng”. Đêm
Lễ hội Deepavali, vô số những chiếc
đèn đất chứa thông điệp
của Lễ hội Deepavali: “Hãy
đến, và chúng ta cùng loại bỏ
bóng tối khỏi mặt đất”.
Hỏa
pháp (dharma of fire) cũng tương tự: Tại
nhà người nghèo và người
giàu, ở Mỹ, ở Nam cực, hoặc ở
dãy Hy Mã Lạp sơn (Himalayas). Hỏa
pháp tạo ánh sáng và hơi nóng.
Lửa luôn bốc lên cao. Dù bạn lật
ngược đèn xuống, lửa vẫn bốc
lên. Thông điệp cho chúng ta: “Hãy
tập trung vào atman (chính mình) dù
chúng ta ở đâu”.
Những chiếc đèn nhắc chúng ta
nhớ tới đạo pháp (dharma) để
nhận ra bản chất thần thánh (divine
nature) của chúng ta.
Bhrihadaranyaka
Upanishad nói: “Bản
ngã là ý thức thuần khiết
(pure conscicousness) tự phát sáng. Nhận
thức mọi vật nổi lên từ ánh
sáng của ý thức thuần khiết”.
Một
chiếc đèn có thể thắp sáng
nhiều chiếc đèn khác, cà trăm
hoặc cả ngàn chiếc, nhưng lửa ban
đầu vẫn nguyên vẹn. Càng chia sẻ
càng tăng gấp nhiều lần mà không
mất mát gì. Ánh sáng của Lễ
hội Deepavali biểu hiện Thần Brahman và
sự sáng tạo, trong đó chuyển tải
câu thần chú: “Purnamada
Purnamidam Purnaat Purnamudachyate Purnasya Purnamadaya
Purnamevasishyate”.
Những
dãy đèn sáng dạy chúng ta bài
học về sự đoàn kết. Ánh
sáng từ mặt trời, mặt trăng, các
vì sao, và lửa cũng tương tự.
Nhìn thấy và nhận biết ánh
sáng, ánh sáng của nhận thức,
là thể hiện và rung động trong
sự sáng tạo là mục đích
của cuộc sống. Như vậy, nhận biết
sự sáng tạo là diễn tả đúng
con người của mình, rồi làm lan
truyền ánh sáng yêu thương và
lòng trắc ẩn.
Ánh
sáng của Lễ hội Deepavali có ở
mỗi cửa nhà, trên vách tường,
ngoài đường phố, dưới đất
và trên trời. Đó là thể
hiện ánh sáng nội tâm của mỗi
con người, ai cũng phải tỏa sáng
ánh sáng nội tâm của mình. Đó
là làm lợi ích cho người khác,
cho xã hội, cho quê hương, cho thế
giới,... Nhờ đó mà người
khác không bị cản bước tiến
và có thể đạt được mục
đích của họ.
Đem
ánh sáng tới những người trong
bóng tối là tinh thần chính của
Lễ hội Deepavali. Đó là lời cầu
nguyện đích thực cho người khác,
dù người đó là ai!
TRẦM
THIÊN THU
(chuyển ngữ từ Amritapuri.org và
Essortment.com)
|