CHỌN LỰA GIỮA THIÊN CHÚA
VÀ CHA MẸ
Trần Mỹ Duyệt
“Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các tông đồ rằng: Kẻ
nào yêu mến cha mẹ hơn Thầy, thì chẳng xứng đáng với Thầy, và kẻ nào yêu mến con trai,
con gái hơn Thầy, thì không xứng đáng với Thầy. Kẻ nào cố tìm mạng sống mình thì sẽ
mất, và kẻ nào đành mất mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ tìm lại được nó”(Mt 10:37,39).
Trong môi trường xã hội và văn hóa
Việt Nam, nguyên việc bất đồng về hai chữ “thờ kính” và “tôn kính” ông bà tổ
tiên theo giáo lý Công Giáo, và về việc đốt nhang trước bàn thờ tổ tiên đã
khiến cho bao mối tình khác tôn giáo giữa Công Giáo và Phật Giáo, giữa Công
Giáo và đạo Thờ Kính Tổ Tiên bị hủy bỏ, hoặc bị cấm cản. Nay lại nghe nói: “Kẻ nào yêu mến cha mẹ hơn Thầy, thì chẳng xứng đáng với Thầy, và kẻ nào yêu mến
con trai, con gái hơn Thầy, thì không xứng đáng với Thầy” (37), thì đối
với những ai sẵn có thành kiến và cái nhìn thiếu thiện cảm về Giáo Hội Công
Giáo, và về giáo lý Công Giáo, những lời nói này của Chúa Giêsu càng đào sâu hố
ngăn cách và dẫn đến hiểu lầm trầm trọng.
Tuy nhiên, điều Chúa Giêsu nêu lên và
đã được Thánh Matthêu ghi lại, trong tình trạng thế giới, và trong môi trường
hôn nhân gia đình ngày nay càng khiến chúng ta phải để tâm suy nghĩ. Tại sao
Chúa Giêsu lại đưa ra sự chọn lựa này? Nó quan trọng như thế nào trong đời sống
tâm linh, đời sống hôn nhân gia đình, cũng như trách nhiệm sinh thành, và dưỡng
dục con cái?
“Ai yêu mến cha mẹ hơn Thiên Chúa, ai
yêu mến con cái hơn Chúa đều không xứng đáng với Ngài”. Không ai lại hiểu một
cách mộc mạc theo nghĩa đen của những từ ngữ này. Và dĩ nhiên, nó phải mang một
ý nghĩa khác, một ý nghĩa siêu nhiên và tích cực. Trong giới răn thứ 4, chính
Thiên Chúa đã chẳng truyền cho con cái phải yêu mến, thảo kính cha mẹ sao:
“Người hãy thảo kính cha mẹ.” Và con cái chẳng phải là hồng ân Ngài ban cho cha
mẹ và là hoa trái của tình yêu của cha mẹ sao? Vậy yêu mến, thảo kính cha mẹ,
và thương yêu con cái có gì mà không làm Chúa vui đâu? Phải chăng vì Ngài là
“Thiên Chúa ghen tỵ?”
Đúng vậy, Thiên Chúa không muốn chúng
ta đặt bất cứ người, vật nào hơn Ngài. Chính Ngài đã phán: “Vì Ta, Thiên Chúa
của ngươi, là một Thiên Chúa ghen tỵ” (Xuất Hành 20:5). Bởi vì ngoài Ngài ra,
không gì là xứng đáng, khiến chúng ta phải đánh đổi dù cho đến mạng sống mình:
“Kẻ nào cố tìm mạng sống mình thì sẽ mất, và kẻ nào đành mất mạng sống mình vì
Thầy, thì sẽ tìm lại được nó” (39). Chính trong ý nghĩa thiêng liêng, cao cả
này mà việc đặt cha mẹ hay con cái trong sự lựa chọn giữa Thiên Chúa đã làm cho
Ngài không hài lòng. Vì đó là một chọn lựa bất tương xứng. Chọn lựa giữa Đấng
Tạo Hóa và tạo vật được tạo thành.
Nhưng đừng nghĩ rằng Chúa Giêsu muốn
có một chọn lựa tiêu cực và nặng về hình thức. Nhiều người đã vì cha mẹ, vì con
cái mà mất lòng Thiên Chúa.
Khi đặt Ngài và cha mẹ hay con cái vào
sự chọn lựa, có nghĩa là Chúa Giêsu muốn nhắc cho chúng ta biết rằng bổn phận
đối với con cái cũng như đối với cha mẹ, tình yêu đối với con cái cũng như đối
với cha mẹ là những gì thiêng liêng cao cả và rất cần thiết. Nó có liên quan
đến phần rỗi của mỗi người. Đây mới là cốt lõi của sự lựa chọn. Hay nói một
cách thường tình, thì đó là một giới luật mà Thiên Chúa muốn cho chúng ta phải
chu toàn, cũng như giới răn mến Chúa và sự chọn lựa ưu tiên mà chúng ta dành
cho Ngài: “Thứ bốn, thảo kính cha mẹ”.
Giáo lý của Chúa Giêsu giờ đây trở
thành hết sức quan trọng không chỉ đối với phần tâm linh mà còn đối với thực tế
của nếp sống con người thời đại, khi mà nhiều con cái đã bỏ bê, coi thường, và
bất kính đối với cha mẹ. Một cách tương tự, nhiều cha mẹ đã quá ích kỷ, vô tâm
đến độ giết con mình bằng hành động phá thai, hoặc hất hủi con mình bằng cách
bỏ lơ trách nhiệm chăm nuôi và giáo dục chúng. Xã hội chúng ta đang sống hiện
nay đời sống hôn nhân, gia đình và tình yêu gia đình đang bị phá sản, coi rẻ,
đảo ngược không còn đi theo chương trình và quan phòng của Thiên Chúa.
Thiên Chúa không muốn chúng ta vì cha
mẹ hay vì con cái mà quên mất trách nhiệm thờ phượng, kính mến Ngài. Nhưng mặt
khác, Ngài cũng không muốn chúng ta hiểu sai lạc ý của Ngài để rồi bỏ rơi, coi
thường, và khinh bỉ cha mẹ. Chỉ vài nén nhang, vài mâm hoa quả, hoặc ít bánh
trái cúng quả qua loa không đủ thay thế cho đạo hiếu, thay thế cho giới luật
thảo kính cha mẹ. Hoặc không vì miếng cơm, manh áo hay sự chiều chuộng theo sở
thích, cảm tình mà cha mẹ quên mất bổn phận sinh thành, và giáo dục con cái.
Không thể khỏa lấp những lỗi phạm ghê tởm, mất nhân tính của những lần nạo, phá
thai, những lần hành hạ tinh thần, đánh đập thân xác những đứa trẻ vô
tội.
Lời Chúa là “lời hằng sống”, cần thiết
cho con người qua mọi thời đại. Theo lời Ngài, chúng ta phải đặt Thiên Chúa
trên hết mọi sự, mọi chọn lựa, và mọi quyết định. Nhưng cũng phải vì Chúa mà
trọn vẹn với giới luật của Ngài là yêu mến, thảo kính cha mẹ, là yêu thương,
săn sóc và giáo dục con cái. Chúa Giêsu đã làm gương khi bày tỏ lòng yêu mến và
kính trọng người mẹ của mình. Lợi dụng lúc dân chúng vây quanh, Ngài hỏi đám
đông hôm đó: “Ai là mẹ ta? Ai là anh em Ta?” Rồi Ngài đã trả lời: “Là người
nghe và thực hành lời Thiên Chúa” (Mt
12:48-50). Riêng đối với các trẻ em thì Ngài đã quở trách các môn đệ khi họ
ngăn cản các em đến với Ngài: “Hãy để các em đến với Thầy, đừng ngăn cấm chúng”
(Mt 19:14).
Tóm lại, kính Chúa, thảo hiếu cha mẹ và thương yêu con cái nằm trong bí
quyết “nghe và sống lời Thiên Chúa”.
|