Mọi sự là của Chúa, hãy trả Thiên Chúa
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn
Độ)
Đoạn Tin Mừng hôm nay mang đầy
tính thời sự vì chúng ta đang sống trong một
thế giới con người muốn gạt bỏ Thiên
Chúa ra ngoài cuộc sống, hoặc nhận tất cả
về mình, không còn kể đến Thiên Chúa nữa. Câu
kết của đoạn Tin Mừng hôm nay đã trở
thành lời bất hủ và ghi đậm dấu ấn
trong lịch sử, trong tương quan phân chia, sở
hữu thường ngày.
Thầy dạy bảo đường lối Thiên
Chúa
Chúng ta khẳng định, Chúa Giêsu là
Lời sống động của Thiên Chúa thế mà con
người lại cố tìm để bắt lỗi
Lời của Ngài! Con người nói: "Thầy dạy
bảo đường lối Thiên Chúa", nhưng
vẫn cứ hỏi: "Có được phép nộp
thuế cho Cêsarê hay không?" (Mt 22, 17). Hỏi để mà
hỏi, không phải để biết cho bằng gài
bẫy. Thực tế nhóm Pharisiêu lại tự bẫy và
trói chặt mình trong câu hỏi lưỡng nan ấy.
Bằng cách từ chối đơn giản hóa vấn
đề của đối phương, Chúa Giêsu
đặt ra vấn đề căn bản mới và
thiết yếu là: ai đứng vào vị trí Thiên Chúa?
Chính vì họ hỏi con đường
của Thiên Chúa, "Thưa Thầy, chúng tôi biết
Thầy … dạy bảo đường lối Thiên
Chúa" (Mt 22, 16), nên Người dẫn họ đi theo
hướng đó, đây là tất cả giáo lý của
Chúa. Thấu hiểu tâm tư của họ, Chúa bảo
họ đưa cho xem đồng tiền, xem xong, thấy
có khắc hình của một hoàng đế trên đồng
tiền, họ khẳng định đó là hình của
Cêsarê, Chúa nói: "Cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho
Cêsarê" (Mt 22, 21).
Thực tế, người Do thái không
nhận biểu tượng hình ảnh này, dù Cêsarê
được biết đến là một hoàng đế
tự cọi mình là thần đi chăng nữa, ông
cũng chỉ là một con người. Theo Lời Chúa
trong sách Sáng Thế, chỉ có Thiên Chúa làm ra con người
giống hình ảnh Chúa cách sống động: "Chúng ta
làm ra con người giống hình ảnh chúng ta và giống
chúng ta" (St 1, 26). Hãy trả đồng tiền này cho
chủ nhân của nó và hãy trả cho Thiên Chúa linh hồn
chúng ta.
Linh hồn chúng ta thuộc về Chúa
Đồng tiền mang hình ảnh của
Cêsarê, nhưng linh hồn chúng ta là chính hình ảnh của
Thiên Chúa Ba Ngôi, thể theo thánh vịnh: "Lạy Chúa, xin
tỏa ánh tôn nhan Người trên chúng tôi". (Tv 4, 7) ... Ánh
tôn nhan Thiên Chúa là ánh của ân sủng ghi dấu trên chúng ta
hình ảnh Ngài, làm cho chúng ta giống Ngài, ánh tôn nhan Chúa còn
là ấn tích được ghi trong trí chúng ta, chúng ta nhận
biết ai đó nhờ khuôn mặt của người
ấy, thì Thiên Chúa cũng nhận biết chúng ta nhờ
tấm gương của lý trí. Nhưng lý trí này đã
bị biến dạng do tội lỗi con người, vì
tội lỗi khiến con người chống lại
Thiên Chúa. Ân sủng Đức Kitô sửa chữa lại lý
trí chúng ta. Đó là lý do tại sao thánh Tông đồ Phaolô
nói trong thư gửi tín hữu Êphêsô rằng: "Hãy
đổi mới tình thần" (Ep 4, 23). Ánh sáng ở
đây còn là ân sủng, nhằm phục hồi hình ảnh
Thiên Chúa ghi khắc trong chúng ta.
Thiên Chúa Ba Ngôi đã khắc ghi vào con
người hình ảnh giống Ngài. Con người
giống Chúa Cha ở điểm trí nhớ, giống Chúa
con ở trí hiểu, giống Chúa Thánh Thần ở chỗ
biết yêu mến… khi tạo dựng, con người
được dựng lên" giống hình ảnh Chúa"
(St 1,26). Hình ảnh trong sự nhận biết chân lý,
tương tự trong nhân đức yêu thương. Ánh
tôn nhan Thiên Chúa chính là ân sủng công chính hóa chúng ta và một
lần nữa cho thấy hình ảnh được
tạo ra. Ánh sáng này là tất cả những điều
tốt đẹp nơi con người, được
ghi dấu, như hình ảnh của nhà vua trên đồng
tiền. Đó là lý do tại sao Chúa nói: "Cái gì của
Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê" (Mt 22, 21). Điều này ý
nói: phải trả cho Cêsarê hình ảnh của Caesar, trả
cho Thiên Chúa linh hồn anh em, đã được
điểm tô và ghi dấu ánh sáng tôn nhan Thiên Chúa. Chúng ta
không thể trao cho Cêsarê linh hồn của chúng ta, nó luôn
thuộc về Chúa.
Mọi sự là của Chúa
Lời Chúa Giêsu nói: "Cái gì của Cêsarê thì
hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho
Thiên Chúa" (Mt 22, 21) xác lập một sự khác biệt
sâu xa giữa thiêng liêng với thế trần, làm nền
tảng cho sự tìm kiếm của người kitô
hữu trên mặt đất này. Con người là trung tâm
và tột đỉnh của sự sáng tạo, phẩm giá
con người hiện nay được thừa nhận
rộng rãi, tuy nhiên, khó khăn vẫn còn đó, chúng ta
phải phân biệt hai chủ quyền khác nhau của Thiên
Chúa trên thế giới. Cêsarê và Chúa không ở cùng một
cấp độ, Chúa là Đấng Sáng Tạo, Chúa tể
trời đất, Cêsarê là hoàng đế, những ông
cũng chỉ là một thụ tạo, một con
người, ông phải phụ thuộc vào Chúa và cũng
phải trả lẽ trước mặt Chúa, đây không
phải là Thiên Chúa hoặc Cêsarê mà là Thiên Chúa và Cêsarê,
mỗi vị trong cấp độ xứng hợp riêng
của mình.
Vậy "Trả cho Cêsarê những gì
thuộc về Cêsarê" nghĩa là trả cho Cêsarê
những gì chính Chúa muốn trao cho Cêsarê. Chúa thống
trị trên tất cả kể cả Cêsarê, nên Thiên Chúa làm
chủ quyền thiêng liêng Nước Chúa được
thực thi trong Chúa Kitô qua Giáo hội của Người.
Đương nhiên, Ngài làm chủ cả thế tục và
thể chế chính trị mà Chúa thực hiện gián
tiếp qua các quyền bính thế gian. Về vấn
đề này, Chúa Giêsu đã từng nói rõ với Philatô khi
ông nói với Chúa: "Ông không biết rằng ta có quyền
tha ông, mà cũng có quyền đóng đinh ông hay sao?" (Ga
19, 10) Chúa Giêsu đáp: "Quan chẳng có quyền gì trên tôi,
nếu từ trên không ban xuống cho" (Ga 19,11). Thánh
Phaolô là người đầu tiên nhìn thấy hiệu
quả của giáo huấn này nên viết: "Mọi
người hãy phục tùng chính quyền bởi vì không có
quyền bính nào mà không đến từ Chúa. Ai chống lại
quyền bính thì chống lại trật tự Thiên Chúa
đã đặt ra… đó là lý do tại sao anh em phải
nộp thuế bởi vì chính quyền chịu trách
nhiệm như những người phục vụ
Chúa" (Rm 13,1).
Trước khi vâng lời con người,
chúng ta phải vâng lời Thiên Chúa và lương tâm chúng ta.
Đó cũng là nghĩa vụ của chúng ta phải nói
với Cêsarê, cụ thể với quyền bính thế gian
rằng, hãy trả lại cho Thiên Chúa những gì thuộc
về Thiên Chúa.
Lạy Chúa là
Đấng tạo thành trời đất và là chủ muôn
loài, tất cả thuộc về Chúa, xin cho chúng con
biết luôn hướng lòng về Chúa và tôn thờ Chúa là
Chúa chúng con. Amen.
|