VƯỢT QUA (THỨ 5 TT.A)

(Xh 12, 1-8.11-14; 1Cor 11, 23-26; Ga 13, 1-15).

Hằng năm các tín hữu đạo Do-thái tưởng niệm lễ Vượt Qua một cách rất long trọng. Thiên Chúa đã cứu cha ông họ ra khỏi cảnh làm nô lệ nơi đất Ai-cập. Trước khi ra đi, người Do-thái đã ăn bữa tiệc Vượt Qua với thịt chiên nướng và bánh không men. Theo lệnh truyền của ông Môisen: Phải ăn như thế này: Phải thắt lưng, chân đi dép, tay cầm gậy và ăn vội vã: Vì đó là ngày Vượt Qua của Chúa (Xh 12, 11). Chúng ta không thể tưởng tượng được biến cố lịch sử vĩ đại này. Đã có khoảng 600 ngàn người, không kể trẻ em đã rời Ai-cập để tiến vào miền Đất Hứa. Họ ra đi một cách vội vã và khẩn cấp cùng với đoàn súc vật.  Đã có hơn 430 năm lập nghiệp tại xứ người, cuộc sống và giang san của họ cũng đã ổn định. Chắc chắn họ cũng đã sở hữu đất đai, ruộng vườn, nhà cửa và chợ búa xóm làng. Vâng lệnh Chúa, họ đã phải từ bỏ mọi gắn bó với cuộc sống qua nhiều đời. Một hy sinh vô cùng lớn lao.

Đêm vọng Vượt Qua, Thiên Chúa đã can thiệp để cứu thoát họ. Nhưng họ phải hy sinh buông bỏ mọi sự để đi theo đường lối của Chúa, đây là một quyết định đổi đời cả thể. Giống như khi chúng ta phải bỏ lại tất cả mọi sự để ra đi vượt biên. Vượt qua mọi gian khó và hướng tới một tương lai mà chúng ta chưa thể lường trước. Chúng ta liều thân sống chết trong định mệnh. Dân tộc Do-thái thì được Thiên Chúa yêu thương và ưu đãi cách đặc biệt. Thiên Chúa đã ra tay chở che, bao bọc và cùng đồng hành với họ. Ông Môisen tiếp tục dẫn dắt họ lữ hành 40 năm trong hoang địa để chuẩn bị tiến vào miền Đất Hứa. Môisen đã nhắc nhở: Các ngươi hãy ghi nhớ ngày ấy, làm lễ tưởng niệm, và phải mừng ngày đó trọng thể kính Thiên Chúa. Các ngươi sẽ lập lễ này để mừng vĩnh viễn muôn đời (Xh 12, 14). Ngày nay các người Do-thái vẫn tiếp tục làm lễ tưởng niệm biến cố Vượt Qua này.

Chúa Giêsu rất trung thành với các truyền thống tôn giáo, hằng năm Chúa đều trở về Giêrusalem ăn mừng lễ Vượt Qua. Để chu toàn sứ mệnh cứu rỗi nhân loại, Chúa Giêsu không dừng lại ở việc tưởng niệm lễ Vượt Qua của người Do-thái. Chúa đã dẫn dắt lịch sử ơn cứu độ tới một lễ Vượt Qua trong giao ước mới. Giao ước tình yêu bằng giá máu của chính ngài. Chúa Giêsu đã về tham dự lễ Vượt Qua cuối cùng tại Giêrusalem. Chúa hiểu rõ về sứ mệnh phải hoàn tất. Trước lễ Vượt Qua, Chúa Giêsu biết đã đến giờ mình phải bỏ thế gian mà về cùng Chúa Cha, Người vốn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn đang ở thế gian, thì đã yêu thương họ đến cùng (Ga 13, 1). Chúa Giêsu đã tỉ mỉ chuẩn bị tinh thần và dậy dỗ các tông đồ trong cách thế phục vụ và mục vụ. Một cử chỉ vô cùng ấn tượng là Chúa Giêsu lấy nước và cúi xuống rửa chân cho từng môn đệ. Ngài đã tự hạ tới cùng để thi hành công việc của các đầy tớ. Bài học khiêm nhường này là nền tảng của các nhân đức trong việc phục vụ anh chị em. Thánh Gioan ghi lại lời của Chúa Giêsu: Vậy n
ếu Thầy là Chúa, là Thầy, mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau (Ga 13, 14).

Rửa chân cho nhau có nghĩa là phục vụ lẫn nhau, tha thứ cho nhau và yêu thương nhau. Đã dám cúi xuống rửa chân thì không còn phân biệt bàn chân dơ hay sạch, bàn chân người lạ hay quen và bàn chân của người thân hay kẻ thù, bài học của Chúa qua đỗi thẳm sâu. Chúa đã rửa chân cho tất cả các tông đồ. Ngài đã chuẩn bị tâm hồn các tông đồ để sẵn sàng lãnh nhận mầu nhiệm tình yêu hiến dâng. Thánh Phaolô trong thở gởi cho tín hữu Corintô đã tường thuật giây phút linh thiêng Chúa Kitô lập Bí Tích Thánh Thể: Người cầm lấy bánh và tạ ơn, bẻ ra và phán: “Các con hãy lãnh nhận mà ăn, nầy là Mình Ta, sẽ bị nộp vì các con. Các con hãy làm việc nầy mà nhớ đến Ta” (1Cor 11, 24). Chúng ta biết rằng thánh Phaolô không được tham dự các nghi lễ này cùng với các tông đồ trong bữa Tiệc Ly. Phaolô cũng không học từ các tông đồ, nhưng được chính Chúa Kitô phục sinh mạc khải cho: Cùng một thể thức ấy, sau bữa ăn tối, Người cầm lấy chén mà phán: “Chén nầy là Tân ước trong Máu Ta; mỗi khi các con uống, các con hãy làm việc nầy mà nhớ đ
ến Ta” (1Cor 11, 25). Chúa Giêsu đã dùng bánh và rượu là của ăn bình dân nuôi dưỡng con người mọi nơi và mọi thời. Bánh và rượu được chọn lựa trong muôn vàn hoa lợi để được thánh hiến làm lễ dâng.

Cốt lõi của Giao Ước mới là hiến lễ của Chúa Kitô trên thập giá. Liên kiết giữa Bí tích Thánh Thể và Hy lễ hiến dâng là một. Mừng lễ Vượt Qua mới, Chúa Giêsu đã không dùng máu chiên bò tanh hôi, nhưng chính Máu Châu Báu của Ngài làm lễ dâng. Bí tích Tình Yêu được hoàn tất trên thánh giá. Thân xác của Chúa bị nộp, bị đánh tan nát bầm dập, bị gai nhọn đâm thấu và đinh đóng rách nát thị da. Máu Tân Ước là giá máu của những vết thương đòn đánh và lưỡi đòng đâm thấu trái tim. Thịt Máu của Chúa trở thành lễ dâng vô giá, có thể xóa sạch hết mọi tội nhơ. Chúa Kitô chỉ cần dâng hiến một lần là đủ. Trong tất cả các thánh đường Công Giáo, trước bàn thờ tế lễ luôn có tượng chịu nạn, Chúa Giêsu chịu đóng đinh trên thánh giá. Nhắc nhở chúng ta rằng hy tế hiến dâng lên Chúa Cha là Con xin vâng ý Cha mọi đàng. Chúa Kitô muốn hy tế được tiếp tục là dấu chỉ của tình yêu hiến dâng: Các con hãy làm việc nầy mà nhớ đến Ta. Chúng ta tưởng nhớ đến việc Chúa đã chịu đau khổ, chịu chết và sống lại để cứu độ trần gian.

Trong Giáo Hội khắp nơi trên thế giới, từng giờ từng ngày đều có thánh lễ dâng tiến, nhưng thánh lễ không còn đổ máu. Ý thức việc cử hành Thánh Lễ, mời gọi chúng ta kết hợp mật thiết với Chúa Giêsu trong Bí tích Thánh Thể. Chúng ta không đến để xem lễ hay dự lễ mà là tham dự vào việc cử hành phụng vụ. Chúng ta cùng nhau sám hối ăn năn, ca ngợi chúc tụng, lắng nghe lời Chúa, dâng hiến hy sinh cuộc sống và tham dự tích cực để dâng lời tạ ơn, chúc tụng và tôn thờ Chúa. Tiếp tục loan truyền và sống mầu nhiệm đức tin. Thánh Phaôlô nhắc nhở: Vì mỗi khi anh em ăn bánh và uống chén nầy, anh em loan truyền việc Chúa chịu chết, cho tới khi Chúa lại đến ((1Cor 11, 26). Qua Bí tích Thánh Thể, Chúa Kitô hiện diện thực sự và tiếp tục ban phát ân sủng cho dân Ngài. Chúa dưỡng nuôi chúng ta bằng chính Mình và Máu Thánh Chúa. Chúng ta được tham dự vào sự đau khổ, sự chết và vinh quang phục sinh của Chúa.

Thánh lễ không chỉ là các nghi thức lập đi lập lại, nhưng là một hy tế sống động. Mọi tâm hồn qui hướng về Chúa, trong khi đối đáp phần Kinh Tiền Tụng, linh mục chủ tế mời gọi: Hãy nâng tâm hồn lên. Chúng ta đáp: Chúng con đang hướng về Chúa. Những lời trong Kinh Nguyện Thánh Thể mang một ý nghĩa rất quan trọng trong việc cử hành. Toàn thể Kinh Nguyện được thưa với Chúa Cha qua lời chuyển cầu của Chúa Kitô. Cộng đoàn dân Chúa và chủ tế kết hợp với Chúa Kitô dâng lời tạ ơn và tôn vinh Chúa Cha. Sau phần ca ngợi Thiên Chúa, cộng đoàn hát ba lần Thánh, Thánh, Thánh; Linh mục chủ tế khẩn cầu ơn Chúa Thánh Thần thánh hóa của lễ; Tường thuật việc Chúa Giêsu lập Bí tích Thánh Thể; Tung hô tưởng niệm; Cầu xin ơn Chúa Thánh Thần; Cầu nguyện cho mọi thành phần trong Giáo Hội; Hợp cùng triều thần các thánh dâng lời tụng ca Thiên Chúa; Kết, cùng với Chúa Kitô tung hô danh Chúa đến muôn đời và cộng đoàn long trọng đáp: Amen

Lạy Chúa, chúng con bước vào Tam Nhật Thánh, cao điểm của tất cả các Nghi thức Phụng Vụ, xin cho chúng con được tham dự tích cực vào đời sống ân sủng mà Chúa đã trao ban cho Giáo Hội. Chúng con tưởng nhớ biến cố Chúa đã chịu đau khổ, chịu chết và sống lại để cứu độ chúng con.

Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Bronx, New York