Xuân Thái

          Giảng đường Lầu 1 của Trung Tâm Mục vụ hồi 14giờ chiều nay ngày 10/10/2009 không còn chỗ trống. Thậm chí, sơ Hồng Quế và Ban tổ chức đã phải liên tục kê thêm rất nhiều ghế đơn ở đằng sau cho những người đến trễ, đến nỗi tràn ra cả ngoài hành lang để nghe Cha Piô Ngô Phúc Hậu trình bày về đề tài: “Kinh nghiệm truyền giáo của Linh mục” trong Chương trình Nói chuyện chuyên đề cuối tuần.
          Từ lâu, Linh mục Ngô phúc Hậu đã là một cái tên rất quen thuộc và thân thương gần gũi. Cái gần gũi trước hết là qua các tác phẩm của ngài. Với văn phong giản dị và dí dỏm đầy hình ảnh đời thường, lại được chuyển đi với cả một tấm lòng yêu người và thương đời thiết tha, chính điều này đã tạo ra những lôi cuốn và lay động không nhỏ chút nào.
 Quả thật, văn đúng là người nơi Cha Piô. Với những giản dị đến tềnh toàng của một Hai lúa của vùng Năm căn - Cà Mâu đã nhiều thập niên đi lội ruộng truyền giáo. Ngài bắt đầu kể chuyện.

           Chuyện cái rốn

           Bí tích Thánh thể là lương thực hằng ngày không thể thiếu của người Công giáo, nhưng đối với người lương lại là những điều ghê sợ muốn ói, vì ai lại đi ăn thịt và uống máu người bao giờ? Điều kỳ diệu có nguy cơ biến thành kỳ cục nếu không biết trình bày.
           Ngài đã hóa giải điều ấy bằng cách nói về sự sống của thai nhi. Người ta thường nói 9 tháng 10 ngày cưu mang, nhưng chính xác là 278 ngày bào thai ở trong lòng mẹ. Suốt thời gian ấy, bào thai được nuôi dưỡng bằng máu người mẹ qua nhau thai là nhà máy lọc máu bởi cuống rốn.
          Và giờ đây, rốn để làm gì? Người thì bảo rốn để xức dầu cù là, kẻ lại nói rốn để cho chuồn chuồn cằn nhằm biết bơi. Thực ra, rốn chính là cửa khẩu đã mở ra để nuôi dưỡng thai nhi, giờ không cần thiết nữa thì nó đóng lại. Như thế, thai nhi đã được nuôi dưỡng bằng máu của chính mẹ mình, một cách nào đó, ai cũng “uống máu” ngay từ khi vừa được tượng hình trong dạ mẹ một cách tự nhiên chẳng có gì ghê sợ.
          Tình mẹ cao cả nhất luôn có 2 nhu cầu: Kết hợp hai nên một và mãi mãi ở bên nhau, nhưng đều thất bại ngay từ khi hài nhi được sinh ra và càng thất bại hơn nữa khi hài nhi dần trưởng thành.
          Nhưng điều thất bại ấy đã trở nên sự thành công kỳ diệu với ý muốn của Chúa: “Ai ăn thịt tôi và uống máu tôi sẽ có sự sống đời đời” Những lời đó Chúa không nói đùa. Và ngay trong bữa tiệc biệt ly giữa thày và trò để đi chịu chết, Chúa còn nói rõ và thiết tha hơn nữa: Anh em hãy làm việc này để nhớ đến Thày. Đây là lời trối trăn rất thật, rất thiêng liêng của một người sắp đi xa để đến với tử thần.
          Vì thế, khi ăn thịt và uống máu Chúa, ai cũng có quyền nói rằng, râu của tôi, tóc tai của tôi, mắt mũi và toàn thân thể của tôi đã trở thành của Chúa. Cũng vì thế, ăn thịt và uống máu Chúa dưới dạng sữa trắng là một sự kết hợp nên một rất tự nhiên vậy. Qua đó, cái khó hiểu nhất, buồn cười nhất đã trở thành dễ hiểu và hoàn toàn tin được.

 Thánh lễ

           Không phải ai cũng hiểu rõ ý nghĩa và sự cần thiết của Thánh lễ Misa, người lương càng không thể hiểu tại sao lại phải cần dự Thánh lễ.
           Bằng chuyện kể sinh động về một người mẹ có những đứa con hiếu thảo thì dù đi đâu hoặc ở đâu, đến ngày lễ tết, giỗ quảy cũng phải tìm về nhà thăm cha mẹ. Về nhà thăm cha mẹ gồm 4 mục đích:
- vì hiếu thảo nên thương cha mẹ.
- Để tỏ lòng biết on.
- Để xin lỗi.
- Để xin điều này cái kia.

           Người tín hữu đến nhà thờ cũng gồm những mục đích tương tự, nhưng cao hơn khi tin Chúa là Cha, nên họ đến nhà thờ như về nhà cha mình. Vì thế, không đi lễ là bất hiếu vì không về thăm cha mẹ. Thánh lễ ngày Chúa Nhật chính là đi thăm cha mẹ, hiếu thảo với Chúa là cha vậy.

            Cứ thế và cứ thế, ngài đã phối hợp những lý giải mang tính khoa học và những hình tượng cụ thể như con sâu, con nhộng, con bướm để giải thích thật dí dỏm về những điều cao siêu như Đức Mẹ đồng trinh, hoặc chuyện 7 anh em cùng lấy một người phụ nữ, sau này, khi sống lại, người phụ nữ kia sẽ là vợ của ai trong 7 người ấy.
            Cứ thế và cứ thế mãi trong suốt hành trình truyền giáo của mình, Ngài đã kể chuyện về Đức Kitô bằng ngôn ngữ nhân gian với những hình tượng địa phương đời thường gần gũi bằng những lý giải khoa học đơn giản dễ hiểu. Thêm nữa, tính dí dỏm lại và sinh động không bao giờ thiếu làm ai cũng thích. Nhiều lần, những tràng pháo tay tán thưởng đồng tình đã vang lên trong giảng đường ngắt quãng lời ngài đang nói.
            Đặc biệt, ngài đã nhấn mạnh rất nhiều lần, việc kính trọng, yêu thương và đề cao các tôn giáo khác là điều không thể thiếu trong công việc truyền giáo.
            Ngài cũng nói đến chuyện sai lầm khủng khiếp đã tồn tại gần 500 năm, qua cuốn Phép giảng 8 ngày của cha Đắc lộ, mà ở đó, nơi quyển thứ 4, đã cho rằng Phật thích ca là tên gian dối và xếp hạng Đức Phật ngang với Bụt, thần và ma quỷ. Cả những kinh đọc hàng ngày, mà theo đó, đã coi dân ngoại là dân không thể được cứu độ vì không ở trong Hội Thánh.
            Dù những điều đáng tiếc về lịch sử này đã được điều chỉnh từ sau Công Đồng Vaticano II và Đức Giáo hoàng Phaolô VI cũng đã chính thức nói lại , nhưng hệ lụy của nó không dễ phai mờ trong một sáng một chiều. Điều ấy đã ảnh hưởng không nhỏ cho công cuộc truyền giáo hôm nay.

            Phần giao lưu
            Nhiều cánh tay đã giơ lên, cũng có cả những thắc mắc được viết lên giấy để xin được giải đáp và chia sẻ giao lưu. Có 3 câu hỏi đáng chú ý:
            1/ Có nên bái khi vào chùa?
             Đáp: Cứ việc cúi chào như mọi người, vì Phật dù đã được xem là một đại ân nhân của nhân loại, nhưng cũng chỉ là một con người. Nhưng phải thận trọng, kẻo sẽ gây gương mù gương xấu.
            2/ “Cha mẹ sinh con, trời sinh tính”. Chưa hẳn như thế đâu, vì cha mẹ góp phần không nhỏ trong việc hình thành tính cách cho người con.
            Nếu thụ thai tốt, sinh đẻ tốt, giáo dục tốt, nhiều khả năng người con ấy sẽ trở thành người tốt và ngược lại.
              3/ Khi đi đám tang người ngoại giáo, người ta thường đưa mấy nén nhang để bái Phật, nên hay không ?
             Đáp: Cũng như câu hỏi 1, hãy hết sức thận trọng, kẻo sẽ gây gương mù gương xấu.
             Phần giao lưu mỗi lúc một thêm thú vị và hữu ích, nhưng thật tiếc, sơ Hồng Quế báo, đã gần hết giờ. Buổi giao lưu phải tạm ngưng. 
           
                                                         ****
             Được đọc các tác phẩm, lại được nghe cha nói và được biết lối sống của cha Piô, nhiều người đã liên tưởng đến Michel Quoist, một linh mục được coi là Hiền nhân với cách dùng ngôn ngữ hình tượng tuyệt vời. Một tác giả đã cho rằng, trong tương lai, ngôn ngữ tôn giáo phải là ngôn ngữ hình tượng, thứ ngôn ngữ mà Đức Phật và Chúa Giêsu vẫn thường sử dụng qua các dụ ngôn. Quá đúng, nhưng có gì lạ đâu, vì như thế cũng là một cách trở về nguồn cội mà thôi.
             Nhưng liên tưởng cũng chỉ để liên tưởng, vì so sánh nào cũng trở nên khập khiễng hoặc bất cập giữa cha Piô và Michel Quoist. Hãy thử đọc lại một đoạn rất quen thuộc trong “Hãy nói với tôi về Tình yêu” (Parlez moi d’Amour) của Hiền nhân Michel Quoist để thấy rõ điều này, và từ đó, sẽ tô đậm thêm hình ảnh Cha Piô Hai Lúa Ngô phúc Hậu:
            “ Nếu mỗi nốt nhạc âm thầm tự nghĩ, một nốt nhạc chẳng làm nên một bản tình ca…thì sẽ chẳng bao giờ hình thành bản giao hưởng ngọt ngào bay bổng.
           Nếu mỗi viên đá chán ngán nghĩ thầm, có đâu một viên đá làm nên nổi bức tường…thì sẽ chẳng bao giờ ngôi nhà xuất hiện.
           Nếu giọt nước buồn phiền tự nhủ, một giọt nước làm sao kiến tạo nổi dòng sông…thì sẽ chẳng bao giờ đại dương hiện hữu.
          Và nếu mỗi con người thì thầm tự nghĩ, làm sao cứu vớt được tất cả chúng sinh, chỉ bằng một cử chỉ yêu thương nhỏ bé của mình….thì sẽ chẳng bao giờ có bình an và công chính, phẩm giá và hạnh phúc trên mảnh đất loài người…..”
          Ngoài kia, nhà “lội ruộng truyền giáo” đang hối hả chuẩn bị trở về Cà Mâu, dù trời chiều đã muộn. Và dù cơn bão vẫn chưa thực sự đi qua với mây đen vần vũ trên đầu.
          Nhiều người đang nhìn theo cái dáng lom khom chậm rãi của cha Piô Ngô Phúc Hậu và thấy có cái gì cay cay nơi mắt.
          Lời nói và chữ nghĩa lúc này, chưa bao giờ bất lực và thừa thãi đến thế.